Juridisch en licenties


Bij het gebruik van beamers in de diensten, maar ook bij het uitzenden van deze diensten komen er een aantal juridische aspecten om de hoek kijken waar je rekening mee moet houden:

  1. Reproductierecht
    Als er muziek ‘tot klinken’ komt dan moeten daarover auteursrechten worden betaald. Dit heet reproductierecht. Kerkdiensten vormen echter een uitzondering op die regel. Dat wil zeggen: over kerkmuziek die in het kader van een kerkdienst tot klinken komt, hoeven in principe geen rechten te worden betaald.

    Let op: Deze uitzondering heeft alleen betrekking op de gemeentezang tijdens een kerkdienst en geldt niet voor een concert of bijvoorbeeld een muzikaal intermezzo van bijvoorbeeld een band of een koor (zie ook “Live muziek”).

  2. Copyright
    Op veel afbeeldingen, video’s en bladmuziek rust een copyright. Zonder toestemming van de auteur en/of afdracht van de auteursrechten mag je deze zaken niet verspreiden en ook niet met behulp van een beamer zichtbaar maken.

Op deze pagina vind je een opsomming van licenties die je als kerk kunt aanvragen om te voldoen aan de eisen met betrekking tot reproductierecht en copyright.

 

Je kunt ook de online Licentie check doen. Geef aan welke situaties voor jouw gemeente van toepassing zijn en je krijgt direct een overzicht van de licenties die je nodig bent, met een indicatie van de kosten.

 

Beamen van afbeeldingen en video’s

Er bestaan geen algemene licenties om de auteursrechten van afbeeldingen en video’s af te dragen. Er zijn gelukkig wel websites waar afbeeldingen en video’s rechten-vrij worden aangeboden en die je dan ook in de kerkdiensten kunt beamen. Op de pagina Pictogrammen en afbeeldingen vind je een overzicht van deze websites.

 

Liederen

Voor het beamen van liederen zijn vaak helaas meerdere licenties nodig omdat elke liedbundel een andere licentiemodel kent. Op de pagina Liedlicenties zie je hiervan een overzicht en waar je de licenties kunt aanvragen.

Een aantal kerken beamen ook notenbalken bij de liederen. Je hebt hier geen aparte licentie voor nodig als je alleen de melodielijn toont. Dit geldt dus niet voor bijvoorbeeld een vier-stemmige bewerking van het lied.

 

Bijbelteksten

De tekst van de bijbel-vertalingen van het Nederlands Bijbelgenootschap mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming worden geciteerd en/of gedrukt tot een maximum van 50 verzen, mits het aantal geciteerde woorden niet meer bedraagt dan 50% van een Bijbelboek. Het gebruik van een copyrightvermelding is wel verplicht. Lees ook de gebruikersvoorwaarden op de website van het Nederlands Bijbelgenootschap.

 

Live muziek

Als je tijdens een kerkdienst gebruik maakt van live-muziek, dan heb je hiervoor een Buma Uitvoering Licentie nodig. Het begrip “Live muziek” heeft binnen deze context een breed bereik: het afspelen van achtergrond muziek voor, tijdens en/of na de dienst, een koor die een lied zingt of een band die een muzikaal intermezzo of luisterlied laat horen.

Wanneer de kerk een koffiebar of jeugdsoos heeft, waar achtergrond muziek wordt afgespeeld, heeft de kerk een Buma Achtergrondmuziek licentie nodig.

Je hebt ook een Buma Uitvoeringslicentie nodig voor het afspelen van YouTube filmpjes.

 

Streamen / downloaden van kerkdiensten

Omdat er op het uitzenden of streamen van muziekwerken auteursrechten rust, mag het live uitzenden van kerkdiensten slechts plaatsvinden met Buma Streaming Licentie. Worden opnames van kerkdiensten als download aangeboden, dan is (daarnaast ook) een Download-licentie van Buma nodig.
Let op: Voor het uitzenden / aanbieden van download van materiaal waarop auteursrechten rusten (muziek/teksten/preek) heb je vooraf toestemming nodig van de auteurs. Controleer dus of je licenties hier in voorzien.

 

Aanvragen licenties

De Buma licenties kun je uiteraard aanvragen bij Buma/Stemra, maar voor kerken is het goedkoper om dit via CCLI te doen. Zij bieden namelijk de voor de kerken benodigde Buma licenties met korting aan. Voor meer informatie zie http://nl.ccli.com/licenties/buma.
Let op: CCLI biedt de Buma On demand download licentie niet aan. Deze moet je zelf regelen via de website van Buma/Stemra.

 

 

Documentatie

Meer informatie over auteursrechten in de kerkelijke praktijk kun je vinden in de volgende documenten:

 

Tot slot: Regel het goed!

Onderzoek goed wat je voor je kerk nodig hebt en regel de licenties. Maar als je eenmaal licenties hebt, controleer dan ook wat wel en wat niet onder de licenties valt. Zo voorkom je nare situaties zoals je in dit artikel.