Als een tsunami spoelde in 2017 de #metoobeweging over ons heen. In 2022 werd dit onderwerp helaas opnieuw actueel. Vrouwen en meisjes, maar ook mannen, komen naar buiten met verhalen over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Uiteraard is dit niets nieuws. Een paar voorbeelden uit het Oude Testament.
In de werkplaats, in volle bussen en treinen, in de uitgaanswereld: overal blijkt seksueel grensoverschrijdend gedrag plaats te vinden. Daarbij zijn allerlei gradaties te onderscheiden, van anoniem in de billen knijpen en suggestieve taal tot verkrachting. Vaak spelen machtsverhoudingen in de sociale sfeer – ook binnen de familie of de kerk – een rol.
De seksuele lust van de dader kan slachtoffers voor het leven maken. De gedachte dat vrouwen anno 2017 toch wel zo geëmancipeerd zijn dat ze een keuze hebben om slachtoffer te worden of niet, is een vorm van wensdenken. Het is ook een typisch westers scenario, dat in ons eigen land al niet klopt.
Als één van de ergste dingen van seksueel geweld wordt genoemd dat er naderhand maar moeizaam over gepraat kan worden, ook in de naaste omgeving. Vrouwen worden niet gehoord, hun verhaal kunnen ze nergens kwijt. Dat zie je ook in het Oude Testament.
Dina en Batseba
In Genesis 34 lezen we over de verkrachting van Jakobs enige dochter Dina. Het meisje komt in het hele verhaal verder niet voor, zoals in de cultuur van toen normaal was. Het ging om de eer van de familie die geschonden was, en die werd gewroken. Dina’s broers zagen er geen probleem in om het verbondssacrament van de besnijdenis te misbruiken om de dader en zijn familie te vermoorden. Dina werd niet eens gekend in het eerlijke huwelijksaanbod dat haar verkrachter – verliefd geworden – op haar uitbracht. Ze krijgt geen stem in het verhaal. Vader Jakob was meer bekommerd om zijn eigen toekomst dan om die van zijn dochter.
Datzelfde patroon zien we ook in de bekende geschiedenis van koning David en zijn buurvrouw Batseba, getrouwd met een officier uit zijn leger, dat toen juist op het slagveld was. Batseba’s grootvader was Achitofel, één van Davids topadviseurs. David moet diens familie goed gekend hebben. De tekst vertelt niet of hier van verkrachting sprake was. Grensoverschrijdend gedroeg David zich wel; we mogen van seksueel misbruik spreken.
Bron: Onderwegonline | BOB WIELENGA | 23 DECEMBER 2017
Photo by Mihai Surdu on Unsplash
