Niet goed horen is lastig voor een kind. Bij jonge kinderen die lang minder goed horen, kan dit gevolgen hebben voor de taalontwikkeling. Soms wordt ook het gedrag van een kind beïnvloedt door het minder goed kunnen horen. Ze kunnen er druk van worden, zich moeilijker concentreren of juist stil en teruggetrokken omdat ze onzeker worden. Jonna (38), slechthorend, was als kind een ‘vlindertje’. “Zo noemde mijn moeder mij want ik was een beetje een flierefluiter”, lacht ze. “Ik kan terugkijken op een fijne kindertijd, al hebben mijn ouders zich zorgen gemaakt om mij. Ik had steeds pijnlijke oorontstekingen en op mijn zestiende had ik zo’n heftige ontsteking dat dit alleen operatief verholpen kon worden. Functionerende deeltjes zijn aangetast of verwijderd en nu hoor ik nog maar met één oor.”
Als je er niet overheen groeit…
Veel peuters en kleuters hebben last van hun gehoor door verstopte oren vanwege een verkoudheid of griep. De buis van Eustachius kan verstopt raken, wat druk geeft op het trommelvlies. Dit kan heel pijnlijk zijn, ook als er geen sprake is van een oorontsteking. Als de buis dicht gaat zitten, wordt een virus opgesloten in het middenoor. Ze gaan zich hier vermenigvuldigen en er ontstaat een ontsteking. Vrijwel altijd zijn deze klachten van korte duur en als de verkoudheid afneemt en de buis weer vrijkomt, komt het gehoor ook weer terug maar bij Jonna verliep dit anders. “Je groeit er overheen maar ik dus niet. Daarom heb ik ook nooit een zwemdiploma gehaald; teveel oorproblemen. Toch wen je eraan. Ik ga liever niet naar de tandarts maar de oorpijn kan ik handelen en wegdenken.” Jonna moest onlangs nog voor haar oor naar het ziekenhuis en zegt: “Maar je moet door, om ons kind, mijn werk… ik kan niet de hele dag op bed blijven liggen”. Ze is met haar vriend en zoontje pas verhuisd van de drukke stad naar een rustig dorp. “Dit is fijn voor mij, niet alleen omdat ik hooggevoelig ben maar waarschijnlijk ook wel voor mijn gehoor. Het voelt prettig en ja, als ik bijvoorbeeld met vrienden in een restaurant zit, zorg ik altijd wel voor het beste plekje aan tafel in alle drukte, muziek en geroezemoes. Bijna als vanzelf kies ik een goede positie om anderen te verstaan zonder dat ik mijn hoofd hoef te draaien. Daarom fiets ik ook altijd aan de buitenkant als ik naast iemand fiets”, lacht ze. “Je wordt er eigenlijk wel handig in!”.
Een eigen weg in vinden
‘Wat zing jij nou?’, vroeg haar moeder wel eens als Jonna zingend van school kwam: “Dan zong ik niet de goede woorden, simpelweg omdat ik ze niet verstaan had. Mijn moeder legde me dan uit welke woorden het moesten zijn. Zij mocht me ook graag voorlezen, bijvoorbeeld ’s avonds voor het slapengaan. Maar dan was het rustig en kon ik alles goed verstaan. Ook aan tafel, als mijn vader voorlas uit de Bijbel, had ik er geen problemen mee. Iedereen moest stil zijn en mijn vader had een zware stem dus kreeg ik de verhalen wel mee. En op de middelbare school had ik mezelf al zo getraind dat ik het voor mezelf comfortabel kon maken. Ik hing het echt niet aan de grote klok…”
Jonna stelt de aanschaf van een gehoorapparaat nog uit. “Dat vind ik best een stap. Maar het zal zeker helpen… minder stress en meer rust. Soms geef ik het ook wel aan: ‘als ik het niet hoor, roep dan even wat harder’. Maar het voelt niet of ik een beperking heb, het is wat het is en ik vind er wel mijn weg in.” Maar als Jonna erge en langdurige pijn aan haar oor heeft, is ze er echt ziek van. “Dan merk ik dat ik boos word, want ik wil dit niet en dan vraag ik me af ‘waarom?’. Ook naar God toe. Maar dan denk ik aan de ellendige situaties ergens anders in de wereld, of het geweld en de verontrustende ontwikkelingen dichtbij, in onze eigen maatschappij… wat loop ik dan te klagen, ik ben gezond!”, zegt Jonna. “Daarom: pak je momenten, neem je rust en trek je op tijd terug in een fijne omgeving. En gewoon op je gevoel afgaan… dat werkt voor mij het beste.”
Tips voor het voorlezen aan kinderen met een beperking aan het gehoor:
- Spreek langzaam en duidelijk.
- Lees je voor aan een groep? Plaats het slechthorende kind tegenover je zodat je gezicht goed zichtbaar is en je oogcontact kunt maken.
- Check wat voor het kind nodig is: links of rechts van jou zitten, afhankelijk van een goed horend oor.
- Probeer storende omgevingsgeluiden zoveel mogelijk te voorkomen.
- Maak tijdens het vertellen ter ondersteuning gebruik van afbeeldingen, voorwerpen of gebaren.
- Merk je tijdens het vertellen dat je de aandacht van het kind verliest? Check of het je begrijpt en goed kan verstaan.
Lees deze week ook het verhaal van dovenpastor Carola:
Auditief beperkt – Gods woord horen met je hart.
Volgende week:
We maken de winaar van een kinderbijbel bekend! En daarnaast delen we een aantal korte berichten over het bijbellezen met volwassenen en kinderen met een beperking.
Wil je reageren, of jouw ervaringen delen? Neem gerust contact op met Nanda, n.langkamp@lpbmedia.nl.
Gewoon anders bijbellezen is een serie van Kinderbijbels.nl en Opkijken.nl. De blog is #3 in de serie. Meer weten over Gewoon anders bijbellezen? Klik hier voor meer informatie, abonneer je op de nieuwsbrief of volg ons op Facebook.
