“Om de tekst te begrijpen, probeer ik het in de context te plaatsen. Dat kost misschien meer moeite maar geeft me wel houvast. Maar de overstap naar ‘wat betekent de tekst voor jou persoonlijk?’ vind ik lastig. Daar zijn geen spelregels voor!”, zegt Johannes (35).
Johannes heeft een stoornis in het autisme spectrum (ASS): “Vroeger zouden ze het een lichte stoornis noemen maar nu is de groep ASS veel breder geworden en is mijn stoornis opgeschoven naar ‘minder licht’, zegt hij. “Ik ben naar het speciaal onderwijs gegaan, Het Speelwerk en de Ambelt. Daarna heb ik het reguliere MBO gevolgd en ondersteuning gehad bij mijn werk. Nu werk ik als ICT’er.”
Johannes vertelt dat hij moeite heeft met verandering van vastigheden in het werk maar ook in de kerk. “Daar heb ik geen invloed op en dan raak ik de controle kwijt. De kerk is ‘open’ geworden met wisselende vormen. Dat heeft een goede kant maar geeft ook verwarring. De structuur van twee keer naar de kerk gaan, bijvoorbeeld, helpt mij de zondag vorm te geven, anders wordt het een tweede zaterdag. En als ik de Bijbel lees, wil ik weten wat de structuur van de tekst is. Daarom pak ik er graag een boekje bij met uitleg. Begrippen zijn te leren. De terminologie: zonde, genade, vlees en geest heb ik door catechisatie of het lezen van boeken inhoudelijk leren verstaan. Maar als je het hebt over een persoonlijke relatie met God, Iemand met wie je contact kunt hebben door te bidden… dan wordt het moeilijk”, zegt Johannes.
“Ik stel me Jezus voor die op aarde liep. Maar hij is ook de Verheven Heer uit Openbaringen. Dat klopt niet met elkaar en daar moet ik dan niet teveel over nadenken. Zoals het lied Wie schön leuchtet der Morgenstern: Jezus is mijn koning en de bruidegom die ik met heel mijn hart lief heb… het lied raakt me, maar als ik me verdiep in het lied, speelt er zoveel meer mee dan wat het me doet. Verstand en gevoel zijn beide niet toereikend om het evangelie te vatten.”
Van de feiten
“Maar ik ben wel van de feiten”, zegt Johannes stellig. “Als iemand zich bijvoorbeeld verplaatst in een bijbels figuur als Paulus of een profeet dan dacht ik vroeger: dat slaat nergens op. Misschien wel omdat ik me ook niet kan verplaatsen in een bijbels figuur, en ook niet in de ander. Maar nu heb ik geleerd ermee om te gaan. Ik keur de ander niet af maar accepteer dat dit een andere manier is, een manier die mij niet lukt, om iets te begrijpen”, zegt hij. “De waarheid is altijd belangrijk maar je bent het niet altijd eens met elkaar. En als ik een tekst lees en erover spreek, doe ik dat ook altijd als ‘Johannes’, met mijn eigen achtergrond en bagage. Ook die mag er zijn, ook dat wat dan gezegd wordt is niet neutraal en mag toch gewoon gehoord worden. Zo heb ik ook geleerd ruimte te geven aan de ander, aan een situatie die niet zwart/wit is en aan teksten die niet concreet zijn.”
Bijbellezen is noodzakelijk
Johannes woont in Kampen en doet daar mee aan een bijbelstudiegroep. De persoonlijke gesprekken in deze groep helpen hem om erachter te komen waarom sommige vragen hem bezig houden. “Maar soms lukt het ook niet, vooral niet buiten de veiligheid van kring of studiegroep”, zegt Johannes. “Zo staan er in het Nieuwe Testament bepaalde voorschriften, maar door rekening te houden met de culturele context wordt er soms een bepaalde ruimte geclaimd in denken en toepassen. Het lukt dan niet altijd om een duidelijk antwoord te vinden. Dan geeft de exegese geen oplossingen. Ik heb wel geleerd dat er dan een bepaalde ruimte is om te handelen in de Geest, maar dat geeft mij te weinig concrete houvast.
Zo ook de vragen rond het onderwerp rechtvaardiging. Dan lees ik een boek van Tom Wright en kom ik aan het malen… Dan kan ik me ergeren als een ander de vragen zomaar naast zich neer kan leggen maar het maakt me ook wel eens jaloers. Feiten geven mij houvast maar wat zou het fijn zijn als ook het gevoel meer ruimte kon krijgen en ik minder barrières had om God in alle facetten te leren kennen. Daarom is Bijbellezen ook noodzakelijk. Het is voor mij de duidelijkste manier waarop God zich bekend maakt!”
Lees deze week ook het blog van Jose:
Geloven is zeker weten – bijbellezen met een sociale beperking
Volgende week:
We maken de winaar van de luisterkinderbijbel bekend! En daarnaast delen we het indrukwekkende verhaal van Sarah en haar dochter Mirthe (Mirthe is 7 jaar oud, doof, blind en verstandelijk beperkt).
Wil je reageren, of jouw ervaringen delen? Neem gerust contact op met Nanda, n.langkamp@lpbmedia.nl.
Gewoon anders bijbellezen is een serie van Kinderbijbels.nl en Opkijken.nl. Meer weten over Gewoon anders bijbellezen? Klik hier voor meer informatie, abonneer je op de nieuwsbrief of volg ons op Facebook.