| Hoe moet Gods Woord gelezen worden?
Met ijver, voorbereiding en gebed; zodat wij het accepteren met geloof, het bewaren in ons hart, en het in praktijk brengen in ons leven. |
| 2 Timotheüs 3: 16-17 Elke schrifttekst is door God geïnspireerd en kan gebruikt worden om onderricht te geven, om dwalingen en fouten te weerleggen, en om op te voeden tot een deugdzaam leven, zodat een dienaar van God voor zijn taak berekend is en voor elk goed doel volledig is toegerust. |
1. Intro
Denk allemaal even na over de volgende vraag: wanneer heb je je sterk aangesproken gevoeld door een tekst of gedeelte uit de Bijbel? Welk gedeelte was dat? Maak een rondje waarbij je dat met elkaar uitwisselt.
2. Filmintro
Bekijk het filmpje. Daarna is er kort gelegenheid voor hen die iets willen noemen uit het filmpje dat hem of haar geraakt heeft.
3. Verwerking
A. Bijbelstudie Psalm 19
Psalm 19 gaat over wat er van God duidelijk wordt in de natuur (vrs 1-7) en in zijn Woord (vrs 8-15). Daarbij is het goed te weten dat ‘de wet (thora) van de HEER’ (vers 8) voor de Israëliet een manier was om heel Gods Woord aan te duiden.
Bespreek het tweede deel van Psalm 19 samen. Daarvoor zijn twee opties:
Optie 1: lezen en bespreken
Je leest samen Psalm 19: 8-15. Daarna krijgt iedereen de tijd om de Psalm nog even te overdenken vanuit deze twee vragen:
- Wat spreekt je het meeste aan, en waarom?
- Waarmee heb je moeite of wat roept vragen op?
Daarna bespreek je aan de hand van deze vragen samen het gedeelte.
Optie 2: lectio divina (meditatieve manier van Bijbellezen)
- Iemand leest Psalm 19: 8-15 langzaam en duidelijk voor.
- Neem nu een paar minuten stilte om tot rust te komen(je kunt ook even naar rustige muziek luisteren)
- De tekst wordt nogmaals hardop voorgelezen
- Iedereen krijgt nu de tijd (5 a 7 minuten) om persoonlijk te ontdekken welk ‘woord’ uit de tekst je aanspreekt of raakt. Dit ‘woord’ kan inderdaad een woord zijn, maar ook een zin of een beeld. Springt er niet iets duidelijk uit, kies dan gewoon iets waarvan je denkt dat het goed is daarover na te denken. Heb je je keus gemaakt, blijf dan tot het tijd is dit ‘woord’ voor jezelf herhalen. Lees b.v. de gekozen woorden steeds voor jezelf om ze je eigen te maken.
- Maak nu een rondje waarbij ieder het ‘woord’ noemt dat hem of haar heeft aangesproken. Leg nog niet uit waarom. Als je dat liever hebt mag je je ‘woord’ voor jezelf houden en hoef je het niet te delen.
- Er volgen weer 5 a 7 minuten stilte waarin iedereen nadenkt over dit ‘woord’: Wat zegt het je? Waarom raakt het je? Wat kan er door dit woord veranderen? Wat kun je ermee in je leven?, enz.
- Dan volgt een rondje waarbij je kunt vertellen (tenzij je liever niet wilt) vertelt waarom dit ‘woord’ je raakt en wat je ermee kunt in je leven. De anderen mogen daarop reageren door vragen te stellen of hun reactie te geven, mits het gericht blijft op de persoon die vertelt.
- Er volgt vier minuten van stil gebed om met God te bespreken wat zojuist naar voren gekomen is.
Je kunt ook kiezen voor een kringgebed. - Daarna wordt nog een paar minuten naar rustige muziek geluisterd.
B. Bijbelstudie met leesregels
Lees samen Deuteronomium 18: 9-19. Dit is een voorbeeld van wetgeving, die gegeven wordt aan de Israëlieten voor hun leven in Kanaän.
Bespreek samen de volgende vragen:
- Wat betekende die tekst toen voor de Israëlieten?
- Wat betekent deze tekst nu voor ons?
- Hoe gaat het in deze tekst over Jezus? (vergelijk Handelingen 3:22)
- Wat zegt deze tekst over ons bijbellezen?
In het achtergrondmateriaal (zie hieronder) worden vier leesregels genoemd die je kunt gebruiken bij het lezen van de Bijbel:
- Erkennen van reliëf in de Bijbel
- Schrift met schrift vergelijken
- Tijdbepaald in plaats van tijdgebonden
- Christologisch lezen
Functioneren deze regels als je zo samen Bijbelstudie doet?
C. Gesprekspunten
- Hoeveel tijd steek jij in het lezen en bestuderen van de Bijbel? Vertel eens wat over de momenten en de manier waarop je dat doet.
- De Bijbel is een boek met een duidelijke lijn, een duidelijke hoofdpersoon en een duidelijke boodschap. Ben je het met deze stelling eens? Wat betekent deze stelling voor de manier waarop je de Bijbel leest?
- Moslims gaan veel eerbiediger met hun Koran om dan christenen met hun Bijbel. Christenen leggen hun Bijbel als het uitkomt op de grond, of doen hem onder de snelbinders van hun fiets. Een moslim zal dat nooit doen. Hoe schat je dit verschil in? Zouden we eerbiediger met onze Bijbels om moeten gaan?
- Wat is voor jou de mooiste passage uit de Bijbel? Waarom?
- In de Bijbelse tijd was slavernij gewoon, hadden vrouwen een ondergeschikte positie, was de doodstraf normaal, enz, enz. Hoe ga je om met het grote verschil van de cultuur toe en onze cultuur vandaag als je Bijbel leest?
- Het maakt een groot verschil of je de Bijbel leest als een boek dat jou vertelt wat jij moet doen, of als een boek dat jou vertelt wat God voor jou gedaan heeft en nog steeds doet. Wat vind je van deze stelling?
- Iemand zegt: ‘Zet vijf mensen bij elkaar rond een Bijbeltekst en je krijgt zes verschillende verklaringen van die tekst.’ Wat wil deze persoon duidelijk maken? Ben je het er mee eens?
4. Gebed
(suggesties voor gebedsvormen)
- Ook je gebeden kun je door Gods Woord laten vormen. Iedereen zoekt in de psalmen een fragment van een paar verzen, waarin God aangesproken wordt, dat hem of haar aanspreekt. Daarna doe je een kringgebed, waarbij ieder die verzen tot zijn of haar gebed maakt.
- Vorm twee of drietallen. Vertel elkaar hoe je omgaan met de Bijbel is en op welke punten je daarin zou willen veranderen en groeien. Geef ook eventuele andere zaken aan waar je voor gebeden wilt hebben. Bidt nu voor elkaar.
Achtergrondmateriaal
(bedoeld voor degene die de avond voorbereidt, en voor wie zich er wat extra in willen verdiepen)
- New City Catechismus Vraag & Antwoord 42
- Lees ook artikel 2-7 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis
- Een aantal leesregels:
- Erkennen van reliëf in de Bijbel
Heel de Bijbel is Gods Woord, maar dat betekent niet dat elk stukje in de Bijbel even belangrijk is. De Bijbel is een heel gevarieerd boek waarin verschillende schrijvers in verschillende tijden hun bijdrage hebben geleverd. We vinden ook veel verschillende soorten teksten: geschiedenis, liederen, wetten, brieven, enz.
Elk tekstgedeelte is dus voor ons vandaag niet even belangrijk. Zo zijn de hoofdstukken die gaan over de verdeling van Kanaän (Jozua 12ev) en opsomming van de namen van hen die uit de ballingschap terugkeerden (Ezra 2) minder belangrijk dan de woorden van de Here Jezus in de bergrede (Matteüs 5-7) .- Schrift met schrift vergelijken
Zoals in elk boek, moet je ook in de Bijbel de teksten goed in hun verband lezen. Vaak moet je er andere gedeelten in de Bijbel bij betrekken om goed te begrijpen wat een bepaalde tekst betekent.
Zelfs de duivel gebruikte teksten uit de Bijbel (tijdens de verzoeking in de woestijn), maar Jezus liet Hem steeds merken dat hij de teksten uit hun verband gerukt had.- Tijdbepaald in plaats van tijdgebonden
De Bijbel is in een andere tijd en in een andere cultuur geschreven. Dat is de reden dat sommigen zeggen: ‘wat hier staat is tijdgebonden, en heeft ons niets meer te zeggen’. Maar dan maak je je te makkelijk van een tekst af. Wat in de tekst staat is vaak tijdbepaald. De eerste vraag is dan: wat betekende het toen in die situatie. De volgende vraag is: en hoe kun je die betekenis overzetten naar vandaag. Een simpel voorbeeldje:
“Dan zullen ze hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen” is een uitspraak uit een tijd dat er nog met zwaarden en simpele ploegen werd gewerkt, maar het is niet moeilijk om te begrijpen dat hier het einde van de oorlog en het begin van een periode van vrede aangekondigd wordt.- Christologisch lezen
Alles in de Bijbel draait om Jezus Christus. In Hem hebben we God pas echt leren kennen. Hij is de lang verwachte beloofde verlosser. Ook het hele Oude testament getuigt van Hem (Joh 5:39). De geschiedenis van Israël is gericht op zijn komt, en met zijn komst is de geschiedenis een
nieuwe fase ingegaan. Je zult je dus altijd af moeten vragen wat een bepaald gedeelte in de Bijbel zegt over Jezus en zijn verlossingswerk.Als in de Bijbel God zich bekend maakt, dan moet je heel die Bijbel uiterst serieus nemen. Er staan prachtige verhalen en wijze lessen in de Bijbel, maar je komt ook passages tegen, die dwars tegen je gevoel ingaan. Het ligt dan voor de hand om die te negeren, en te zeggen: “Sorry, hoor, maar daar kan ik niks mee.” Toch zit er een groot risico in die manier van omgaan met de Bijbel. Allereerst wordt je Bijbeltje steeds dunner, maar een nog groter probleem is dat het Bijbeltje dat overblijft het vrijwel altijd met jou eens is, en dat daarom je leven niet meer verandert.
Nu is de culturele afstand tussen ons en de schrijvers en lezers van die tijd soms zo groot, dat het moeite kost om de boodschap naar vandaag toe te vertalen. Maar het grootste probleem is niet dat we sommige gedeelten niet begrijpen. Het grootste probleem is dat we ons soms niet voor kunnen stellen dat de gedeelten die we wel begrijpen echt Gods woord voor ons zijn.
Toch mag je verwachten dat een God die ons bevrijdt uit de zonde en ons wil leren leven naar de regels van dat koninkrijk dat niet van deze wereld is, geregeld een weg wijst die niet spoort met wat we uit ons zelf zouden kiezen. Waar de schoen wringt zal van cultuur tot cultuur verschillen. In een individualistisch westerse cultuur zal het Bijbelse spreken over huwelijk en seksualiteit gauw als achterhaald overkomen, terwijl oproepen geen wraak te nemen maar te vergeven in een cultuur waar de familie-eer zeer hoog aangeschreven staat op weerstand zullen stuiten.
Maar juist waar je eerste impuls is om iets belachelijk te vinden is het extra belangrijk eerlijk en eerbiedig te luisteren. De tegencultuur van het koninkrijk van God kan in ons leven pas echt vorm krijgen als we ook bereid zijn onze eigen culturele vanzelfsprekendheden onder de kritiek van Gods woord te stellen. Pas als wij ophouden de Bijbel naar onze hand te zetten, kan de Bijbel ons leven gaan vormen.
